[Laudacja wygłoszona przez dr. Jerzego Zygmunta Szeję podczas uroczystości przyznania Nagrody Literackiej im. Jerzego Żuławskiego w Toruniu 19 września 2015 roku] Laureatka Złotego Wyróżnienia musi budzić skojarzenia z jakże modnym od pewnego czasu motywem apokalipsy zombie, ale to skojarzenie powierzchowne, zwłaszcza że Paliński postarał się, abyśmy dostali bohaterkę krańcowo niebohaterską, a nawet nieatrakcyjną. Starsza, bo sześćdziesięciopięcioletnia kobieta, samotna, bez kondycji, ćwiczeń surwiwalowych, niestrzelająca z żadnej broni. A jednak powtarzające się autoanalizy i ogólne […]

[Laudacja wygłoszona przez prof. Antoniego Smuszkiewicza podczas uroczystości przyznania Nagrody Literackiej im. Jerzego Żuławskiego w Toruniu 19 września 2015 roku] Dawno minęły czasy dominacji w literaturze fantastycznej jednej tylko odmiany oraz skrupulatnego przestrzegania reguł poetyki wybranej konwencji czy gatunku literackiego. Jeszcze na początku lat osiemdziesiątych nie do pomyślenia było mieszanie różnych konwencji. Pamiętam oburzenie niektórych fanów z powodu zakończenia powieści Limes inferior. Nie mieściło się im w głowie, jak ceniony autor mógł tak popsuć świetną […]

[Laudacje nagrodzonych dzieł: Cezarego Zbierzchowskiego „Holocaust F”, Krzysztofa Piskorskiego „Cienioryt” i Adama Przechrzty „Gambit Wielopolskiego”, przedstawione przez dr. Jerzego Szeję dn. 23.09.2014 r. w Domu Literatury w Warszawie] Jest w Holocauście F spory rozmach: obejmuje swoim ujęciem całość historii ludzkości i wszechświata, pokazuje ciekawą i wiarygodną wizję przyszłości, zajmuje się Bogiem, religią, sztuczną inteligencją, rodziną. Życiem i śmiercią. Sceny heroicznych walk łączy z liryzmem, myśli o miłości z rozważaniami o śmierci. A przy tym […]

[Laudacja nagrodzonych dzieł: Anny Kańtoch „Czarne”, Łukasza Orbitowskiego „Widma” i Roberta M. Wegnera „Niebo ze stali”, przedstawiona przez dr. Jerzego Szeję dn. 24.09.2013 r. w Domu Literatury w Warszawie] „Czarne” Anny Kańtoch już na etapie głosowania elektorów wyraźnie wygrywało z konkurencją. Głosowanie jurorów potwierdziło ten wybór. Moim zdaniem powieść Kańtoch jest bardzo kobieca, nie tylko dzięki temu, że pierwszoosobowa narratorka-bohaterka jest kobietą. Nie sądzę, że do określenia tej cechy nagrodzonej powieści należy wykorzystywać metody krytyki […]

[Szkic na temat powieści „Science fiction” Jacka Dukaja, uhonorowanej Główną Nagrodą Literacką im. Jerzego Żuławskiego w 2012 roku, autorstwa Jurora Adama Mazurkiewicza, który na tę powieść głosował]  Jacek Dukaj to od wielu już lat „etatowy” zdobywca najważniejszych literackich nagród przyznawanych przez miłośników i znawców literatury fantastycznej. A przy tym twórca jednocześnie odnajdujący się w różnych konwencjach fantastycznych (nieobce są mu horror i fantasy, choć najczęściej uprawia science fiction) i konsekwentnie sięgający po niewielki krąg […]

[Szkic na temat powieści „Święto rewolucji” Michała Protasiuka, uhonorowanej Srebrnym Wyróżnieniem Nagrody Literackiej im. Jerzego Żuławskiego w 2012 roku, zaanonsowany wypowiedzią w panelu przez Marcina Zwierzchowskiego dn. 27.11.2012 w Domu Literatury w Warszawie]   W ostatnich latach coraz mniej powstaje fantastyki bliskiego zasięgu. Naprawdę bliskiego, opisującego tu, teraz i zaraz, za chwilę. Powstaje wiele wizji odległej przyszłości, wiele eksperymentów myślowych, w których autorzy mierzą się z nowymi wszechświatami (vide „Science Fiction” Jacka Dukaja). Mało […]

[Szkic na temat powieści „Science fiction” Jacka Dukaja, uhonorowanej Główną Nagrodą Literacką im. Jerzego Żuławskiego w 2012 roku, zaanonsowany wypowiedzią w panelu przez Krzysztofa Smirnowa dn. 27.11.2012 w Domu Literatury w Warszawie]   Powieść Dukaja moim zdaniem jest sklejką kilku rozgrzebanych pomysłów, które z naturalnym dla siebie mistrzostwem połączył i w ten sposób stworzył nową jakość – nic nowego w świecie sztuki, tak się właśnie kleci dzieła. Zatem nie jest to przytyk, o ile samo spostrzeżenie […]

[Szkic na temat powieści „Science fiction” Jacka Dukaja, uhonorowanej Główną Nagrodą Literacką im. Jerzego Żuławskiego w 2012 roku, zaanonsowany wypowiedzią w panelu przez Michała Kubalskiego dn. 27.11.2012 w Domu Literatury w Warszawie]   Podczas rozmów ze znajomymi fantastami na temat nagrody im. Żuławskiego (czyli potocznie żuławia) zastanawialiśmy się nad szansami tego czy innego utworu literackiego. Właściwie za każdym razem dochodziliśmy do wniosku, że jeśli w danym roku Jacek Dukaj opublikował jakiś tekst, to inni autorzy są praktycznie bez szans […]